- Potrzebujemy ambasadorów, potrzebujemy osób z niepełnosprawnościami, które biorą większą odpowiedzialność nie tylko za swój kawałek świata, ale także za to, jak my będziemy postrzegani w przyszłości. Ja wierzę, że laureaci tego konkursu spełnią te oczekiwania – powiedział do laureatów tegorocznego konkursu Człowiek Bez Barier Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.

Organizowany przez Integrację Konkurs, którego pierwsza edycja odbyła się w 2003 roku, przyciągnął w tym roku 52 kandydatów i kandydatek. Gala i cały konkurs są elementem obchodów obchodzonego 3 grudnia Międzynarodowego Dnia Osób z Niepełnosprawnościami. Gala Konkursu, do którego zgłosiły się w tym roku aż 52 osoby, odbyła się jak co roku na Zamku Królewskim, a honorowym patronatem objęła go zgodnie z tradycją Pierwsza Dama.

Pierwsza Dama blisko ludzkich spraw

- „Moja niepełnosprawność istnieje nie dlatego, że używam wózka, ale dlatego, że świat jest niedostosowany” – tym cytatem ze Stelli Young, znanej dziennikarki i aktywistki z niepełnosprawnością, Pierwsza Dama Marta Nawrocka przywitała uczestników Gali konkursu Człowiek bez Barier. Małżonka Prezydenta RP zaapelowała o promowanie praw osób z niepełnosprawnością i pokazywanie przykładów ludzi, którzy zmieniają świat na lepsze – czyli takich, jak właśnie nagradzani i wyróżniani w tym konkursie.

- Dziękuję państwu za piękne świadectwo tego, czym jest prawdziwe człowieczeństwo – zwróciła się już bezpośrednio do tegorocznych wyróżnionych i nagrodzonych Marta Nawrocka. Pierwsza Dama zapowiedziała też, że jej Fundacja „Blisko ludzkich spraw” będzie wspierać mamy osób z niepełnosprawnością, organizując dla nich wyjazdy terapeutyczno-rozwojowe w ramach projektu „Oddech dla bohaterki”.

Radość socjolożki

Jury konkursu przyznało w tym roku, oprócz nagrody głównej, dwa wyróżnienia, a także nagrody „Młody Człowiek bez Barier” i „Senior bez Barier”. Obradom jury, podczas których wybrano tegorocznych laureatów, przewodniczyła prof. Elżbieta Zakrzewska-Manterys, która wskazała, że kolejnym edycjom konkursu towarzyszy zmiana społeczna w podejściu do niepełnosprawności i odejście od scjentystycznego podejścia do niej.

- Dystans między pełnosprawną większością a niepełnosprawną mniejszością zaciera się i czasami wręcz znika – zauważyła socjolożka. – Uczymy się szanować, doceniać i kochać tę mniejszość. Traktować ją nie jako podopiecznych, ale jako bliźnich. Bo wszyscy jesteśmy dziećmi tego samego Boga – podkreśliła przewodnicząca Kapituły Konkursu Człowiek bez Barier.

Osoby z niepełnosprawnością solą tej ziemi

Wyróżnienie dla Katarzyny Szczerbowskiej

Jako pierwszą spośród tegorocznych laureatów uczestnicy Gali poznali Katarzynę Szczerbowską – znaną choćby z okładki numeru "Integracji" poświęconego zdrowiu psychicznemu. Katarzyna jest mamą, działaczką społeczną i dziennikarką, a przede wszystkim osobą z doświadczeniem kryzysu zdrowia psychicznego. W rozmowach nazywa się wędrownym dziadem, który, tak jak kiedyś ludzie tak nazywani, opowiada o odwiedzanych przez siebie krainach. Jej odległą krainą jest doświadczenie psychozy, pobyt w szpitalu psychiatrycznym, funkcjonowanie z diagnozą schizofrenii paranoidalnej. Jury konkursu postanowiło ją nagrodzić właśnie za odwagę w przełamywaniu barier dotyczących właśnie kryzysu zdrowia psychicznego.

- Moja niepełnosprawność jest niewidoczna. Ja mogłabym, jak większość moich sióstr i braci w tym doświadczeniu, milczeć. A mówię dlatego, że spotkałam w szpitalu psychiatrycznym wspaniałych, ciekawych, kreatywnych ludzi, najciekawszych, jakich spotkałam w życiu. – Chciałabym powiedzieć, że to jest sól tej ziemi. My możemy się uczyć od osób, które doświadczają niepełnosprawności, solidarności, kreatywności, tego jak być silnym, jak walczyć o siebie i innych – podkreśliła wyróżniona.

Rodzina przede wszystkim

Rafał Korzeniewski odbiera nagrodę

W tym roku na Gali konkursu Człowiek bez Barier zdecydowanie rządziły kobiety. Jedynym męskim rodzynkiem wśród tegorocznych laureatów jest Rafał Korzeniewski, wiceprezes Stowarzyszenia Rannych i Poszkodowanych w Misjach Poza Granicami Kraju, sportowiec i medalista Invictus Games. Choć po misji w Afganistanie, gdzie omal nie zginął, dalej pozostał wojownikiem. Dziś walczy o swoją rodzinę i o siebie, ale też o dobro weteranów, którzy walczyli za ojczyznę poza jej granicami. Odbierając wyróżnienie, pan Rafał podkreślił, jak ważną rolę w jego życiu odgrywa rodzina i jego ukochana żona.

- Za każdym facetem podejmującym trudne decyzje stoi kobieta, która go motywuje – powiedział. Nasze życia wyglądają jak taki bieg z przeszkodami. Każdy z nas jest na innym jego etapie. Te przeszkody są różne – psychiczne, fizyczne, społeczne. Ale łączy nas to, że robimy wszystko, żeby je pokonać – podkreślił weteran.

Bez barier w każdym wieku

Seniorka bez barier! 

Tytuł Seniora bez Barier, który powstał w 2024 roku, otrzymała zaś Stanisława Strzelczyk, aktywna działaczka społeczna z Żyrardowa, gdzie jest główną animatorką życia senioralnego. Zabiera żyrardowskich „Silversów” nie tylko na cieszące się ogromną popularnością wyjazdy i potańcówki, ale też aktywizuje ich jako wolontariuszy wspierających m.in. powodzian i uchodźców.

- W każdym wieku potrzebujemy kogoś, kto powie nam: idź dalej, możesz, dasz radę. Jeśli dziś czuję się, że jestem „bez barier”, to dlatego, że wokół mnie byli ludzie, którzy pomogli mi te bariery zdejmować – powiedziała tegoroczna Seniorka bez Barier, odbierając nagrodę.

Dziękuję Ci, mamo!

Młody Człowiek Bez Barier

Już po raz czwarty przyznano nagrodę „Młody Człowiek bez Barier”. Otrzymała ją Aleksandra Mieczkowska, uczennica 7 LO w Toruniu. Wytrwała wolontariuszka Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy i inicjatorka wielu zbiórek charytatywnych m.in. na psy w schroniskach. Gdy miała 12 lat, przeszła dramatyczną operację usunięcia nowotworu mózgu, po której przez lata wracała do zdrowia i sprawności. Dziś jest aktywną i lubianą nastolatką, z wielkimi planami na przyszłość. Szczególne słowa podziękowania skierowała do swojej mamy.

- Gdyby nie ty, to bym dzisiaj w tym miejscu nie stała – powiedziała ze łzami w oczach po odebraniu nagrody.

Góralka liderką

Zdobywczyni Nagrody Publiczności

Oprócz nagród i wyróżnień, o których decyduje Jury, w Konkursie przewidziana jest też Nagroda Publiczności. W tym roku otrzymała ją pochodząca z Orawy Anna Krupa, nauczycielka, bibliotekarka i działaczka społeczna, a także prezeska stowarzyszenia "Da się". Zdobyła ona 2037 głosów na 9042 oddanych i zdecydowanie zdystansowała konkurencję podczas głosowania o Nagrodę Publiczności.

Wielkim marzeniem Anny Krupy i prowadzonego przez nią stowarzyszenia jest utworzenie mieszkań wspomaganych dla osób, które z różnych przyczyn nie są w stanie prowadzić samodzielnie gospodarstwa domowego. Mieszkania wspomagane mają być alternatywą dla domów pomocy społecznej i zapewniać możliwość niezależnego życia ze wsparciem.

Dzielmy się pięknem!

Tegoroczna zwyciężczyni

Zwyciężczynią tegorocznego konkursu została badaczka i wykładowczyni Izabela Dłużyk. Na co dzień uczy angielskiego studentów Uniwersytetu Gdańskiego. Jednak prawdziwą sławę przyniosło jej nagrywanie dźwięków przyrody – zwłaszcza głosów ptaków. Jej pasja i osiągnięcia naukowe sprawiły, że BBC umieściło ją na liście 100 najbardziej inspirujących kobiet świata roku 2023. Dziś została doceniona jako Człowiek bez Barier.

- Najważniejsze jest to, żebyśmy się dzielili. Dzielili tym, co najlepsze: pięknem i dobrem, bo tylko w ten sposób pozostajemy ludźmi – powiedziała po otrzymaniu statuetki.

źródło: niepelnosprawni.pl, Autor tekstu: Mateusz Różański, fot. Marta Kuśmierz