Zwycięzcą jubileuszowego 15. Konkursu „Człowiek bez barier”, organizowanego przez Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, została Bogumiła Czerniawska. Gala wręczenia nagród odbyła się w Zamku Królewskim w Warszawie 4 grudnia 2017 r. Honorowym patronatem objęła Konkurs Małżonka Prezydenta RP Agata Kornhauser-Duda, która zaszczyciła Integrację i laureatów swoją obecnością. Z okazji jubileuszu wręczono także nagrodę „Człowiek bez barier 15-lecia” – odebrała ją Janina Ochojska. Przyznano także cztery wyróżnienia, Nagrodę Specjalną, Publiczności oraz Osobowości Internetowej.

Gościem specjalnym Gali była Pierwsza Dama, Agata Kornhauser-Duda.

- Każda Gala, w której uczestniczę, jest dla mnie niezwykle ważnym przeżyciem, bo tutaj poznaję niezwykłych, wspaniałych ludzi, którzy swoją postawą, determinacją i siłą charakteru pokazują, że niepełnosprawność nie jest przeszkodą w osiąganiu sukcesów życiowych, spełnianiu swoich marzeń, a co ważniejsze – ta postawa może być inspirująca dla nas wszystkich – powiedziała w swoim przemówieniu Małżonka Prezydenta RP. – Te minione 15 lat trwania konkursu to stałe dbanie o świat bez barier, który jest miejscem na odważne działania i inicjatywy. Bardzo się cieszę, że dzięki temu, iż państwo prezentują tak odważną postawę i mają tak silny charakter, środowisko, w którym państwo funkcjonują, powoli się polepsza, a my, osoby pełnosprawne, coraz bardziej świadomie postrzegamy wasze potrzeby, a także, mam nadzieję, wasze zaangażowanie. Mnie bardzo imponuje państwa pozytywny i mobilizujący wpływ na otoczenie. Państwa inicjatywy, by wspierać innych w działaniach na rzecz dobra wspólnego, są godne uznania i budzą mój głęboki szacunek. Natomiast to, że potrafią państwo dzięki swojej postawie sprawić, że zmienia się życie innych ludzi, ponieważ dzielą się państwo swoimi talentami, swoją wiedzą, z tą szczególną empatią, powinno być dla nas inspiracją.

Bogumiła Czerniawska – Człowiek bez barier 2017

Agata Kornhauser-Duda wręczyła statuetkę zwyciężczyni 15. Konkursu, Bogumile Czerniawskiej.

Laureatka jest mieszkanką Pisza, gdzie stworzyła rodzinę zastępczą dla... sześciorga dzieci. Choć jest osobą z niepełnosprawnością ruchową, nie miała taryfy ulgowej ani w domu, ani w szkole. I w jednym, i w drugim miejscu wywiązywała się ze swoich obowiązków. Nie może się samodzielnie schylić, nie może się samodzielnie podnieść z pozycji leżącej, ale nie skupia się na tym, czego nie jest w stanie robić. W czasach szkolnych pomagała uczniom, którzy gorzej się uczyli. Dziś również nie odmawia nikomu pomocy. Wypełnia PIT-y, pisze pisma do urzędów, towarzyszy w wizytach w różnych instytucjach. Jest przewodniczącą Komitetu Budowy Pomnika dra Władysława Klementowskiego. „Malutka wzrostem, ale wielka sercem” – napisała o niej córka, którą przyjęła pod swój dach jako rodzina zastępcza. 

- Ja nigdy nie oczekiwałam wyróżnień i wielkich nagród – powiedziała odbierając nagrodę Bogumiła Czerniawska. – Wszystko zawsze robiłam z wielkim sercem, ponieważ mam wspaniałą rodzinę, która mnie zawsze wspiera – męża, córkę, którzy są tu dzisiaj ze mną.

Janina Ochojska – Człowiek bez barier 15-lecia

Jubileuszową statuetkę „Człowiek bez barier 15-lecia” z rąk prof. Antoniny Ostrowskiej, wieloletniej przewodniczącej jury Konkursu, odebrała Janina Ochojska, prezes Polskiej Akcji Humanitarnej (PAH).

Jako bardzo mała dziewczynka zachorowała na polio, w wyniku którego stała się osobą z niepełnosprawnością. Dzieciństwo spędziła w ośrodku dla niepełnosprawnych dzieci i młodzieży w Świebodzinie. Placówkę prowadził wybitny lekarz i wychowawca dr Lech Wierusz, który zaszczepił małej Jance przekonanie, że niepełnosprawność jest jej darem. Janina Ochojska często cytuje go w wywiadach: „Wy możecie więcej, a nie mniej. Wam dano, a nie odebrano”. Studiowała na Wydziale Astronomii Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1984 r. wyjechała do Francji na operację, gdzie po raz pierwszy zetknęła się z ideą pomocy humanitarnej. Wiele lat później zorganizowała konwój polskiej pomocy dla potrzebujących w Jugosławii i założyła Polską Akcję Humanitarną, która kieruje do dziś, niosąc pomoc potrzebującym w kraju i za granicą. Poznaj sylwetkę Janiny Ochojskiej.

- Bariery, które są na zewnątrz, jesteśmy w stanie pokonać, natomiast bariery, które są wewnątrz nas, pokonać jest najtrudniej – podkreśliła Janina Ochojska. – Osoby niepełnosprawne to wiedzą, niektóre się tego uczą, że aby pokonać zewnętrzną barierę, trzeba pokonać to, co jest w nas. Myślimy często, że jesteśmy gorsi albo możemy mniej niż inni.

Odniosła się też do pamiętnych słów dra Wierusza.

- Mówiono nam, że dzięki niepełnosprawności mamy więcej, a nie mniej, nam dano, a nie odebrano. Gdy słyszałam te słowa jako nastolatka, nie rozumiałam ich. To wszystko, co przeżyłam, co zdołałam zrobić, to dzięki niepełnosprawności. Aż strach pomyśleć, co byłoby, gdybym była sprawna i nie zachorowała jako dziecko na polio! – zażartowała Janina Ochojska. – Niepełnosprawność jest dla mnie darem – podkreśliła i pochwaliła działalność Integracji na rzecz osób z niepełnosprawnością.

Nie zabrakło też jednak gorzkich słów ze strony znanej ze szczerości i odwagi wypowiedzi laureatki, korzystając z tego, że naprzeciwko niej siedział minister zdrowia Konstanty Radziwiłł.

- Wszyscy, którzy są niepełnosprawni, zgodzą się ze mną, że rehabilitacja jest czymś, co jest nam potrzebne na co dzień – podkreśliła Janina Ochojska. – Ja korzystam z rehabilitacji prywatnie, bo przysługuje mi 10 dni rehabilitacji rocznie. W przeciwnym wypadku nie mogłabym stać tu przed panem. Apeluję o to, bo to jest nam bardzo potrzebne po to, żebyśmy mogli służyć ludziom, krajowi, światu.

Nagroda Specjalna dla Iwony Cichosz

W tym roku jury przyznało też Nagrodę Specjalną. Statuetkę Iwonie Cichosz wręczyła Dorota Habich, pełniąca funkcję prezesa Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Iwona Cichosz to pierwsza w Polsce dyplomowana Głucha tłumaczka języka migowego. Podczas różnych wystąpień opowiada o środowisku Głuchych, obala stereotypy, edukuje osoby słyszące na temat komunikacji z nimi. Miss Świata Głuchych 2016 w Los Angeles. W 2017 r. wystąpiła w show Polsatu „Dancing with the Stars. Taniec z Gwiazdami”, gdzie dotarła do finału. Za sprawą jej występów, po raz pierwszy w Polsce w programie na żywo pojawiły się napisy. Była to reakcja zarządu stacji na apel środowiska Głuchych, które chciało kibicować swojej przedstawicielce. Poznaj sylwetkę Iwony Cichosz.

Czworo wyróżnionych

Jury Konkursu przyznało też cztery wyróżnienia. Oto nagrodzeni:

Paweł Parus

W 2000 r. w wyniku wypadku komunikacyjnego doznał urazu kręgosłupa szyjnego. Wcześniej przez 12 lat uprawiał koszykówkę. W 2008 r. założył Klub Kibiców Niepełnosprawnych, jest prezesem Stowarzyszenia KKN. Klub wspiera obecnie blisko 700 osób z niepełnosprawnością. Jest szkoleniowcem w projektach organizacji pozarządowych. Od 2011 r. przewodniczył Wojewódzkiej Społecznej Radzie ds. Osób Niepełnosprawnych. Konsultował przygotowania do Euro 2012. Od 2015 r. jest Pełnomocnikiem marszałka ds. osób niepełnosprawnych na Dolnym Śląsku. Poznaj sylwetkę Pawła Parusa.

W imieniu męża, któremu na uroczystość nie pozwoliła dotrzeć choroba, statuetkę z rąk Mariusza Szpikowskiego, dyrektora Lotniska Chopina w Warszawie, odebrała Joanna Parus.

Joanna Rogozińska

37-letnia mieszkanka Warszawy, osoba z zespołem Downa. W 1999 r. ukończyła edukację, zdając z powodzeniem maturę. Wymagało to od niej o wiele więcej pracy i cierpliwości niż od koleżanek i kolegów z klasy. Jej pasje to taniec i muzyka. Od lat 90. należy do Fundacji Krzewienia Kultury Osób Niepełnosprawnych, gdzie w zespole „Mazowiacy” występuje w przedstawieniach muzycznych w całej Polsce. Dużo podróżuje po kraju i Europie. Angażuje się też w działania Fundacji Pomocy Młodzieży i Dzieciom Niepełnosprawnym „Hej, Koniku!”, bierze udział w akcjach charytatywnych Centrum Zdrowia Dziecka. Poznaj sylwetkę Joanny Rogozińskiej. Statuetkę Joannie Rogozińskiej wręczyła Jolanta Zabarnik-Nowakowska, prezes Zarządu Fundacji PZU.

Vlodi Tafel

Jako nastolatek marzył o karierze piłkarskiej. Miał 14 lat, gdy po kontuzji kolana zdiagnozowano u niego raka kości i zdecydowano o amputacji lewej nogi z wyłuszczeniem w stawie biodrowym. Ruch był jego pasją, podobnie muzyka. Wymyślił więc, że zacznie grać na perkusji, do czego tylko z pozoru potrzeba jedynie rąk. Szkoły muzyczne odrzucały podania, zawziął się jednak, uczył się prywatnie i dopiął swego. Po latach ukończył szkołę z najwyższą oceną. Dziś jest jedynym na świecie perkusistą takiej klasy, który gra z pełną protezą nogi. Występował m.in. z Anitą Lipnicką, Robertem Chojnackim, Zbigniewem Wodeckim, ze Stanisławem Soyką i z zespołem Breakout. Poznaj sylwetkę Vlodiego Tafela.

Vlodi Tafel odebrał statuetkę z rąk Moniki Ferenc, reprezentującej Pocztę Polską.

Rafał Wilk

Handbiker, były żużlowiec. Jako junior dwukrotny drużynowy mistrz Polski. W 2005 r. został wybrany Sportowcem i Trenerem Roku w Krośnie. Po wypadku na torze żużlowym podczas meczu ligowego (2006) porusza się na wózku. Zaczął uprawiać kolarstwo ręczne. Jest dwukrotnym mistrzem Igrzysk Paraolimpijskich w Londynie (2012) – w wyścigu ze startu wspólnego oraz jeździe indywidualnej na czas. Cztery lata później w Rio zdobył złoto i srebro. Wielokrotny mistrz świata, zdobywca Pucharów Świata i Europy. Poznaj sylwetkę Rafała Wilka.

Statuetkę Rafałowi Wilkowi wręczyła Małgorzata Głębicka, prezes Zarządu Fundacji PKO.

Nagroda Publiczności dla Judyty Bork

Nagrodę Publiczności otrzymała Judyta Bork z Gdyni, zdobywając w internetowym głosowaniu Czytelników portalu Niepelnosprawni.pl niemal 3390 głosów. Do 2015 r. organizowała akcje pomocowe dla ubogich rodzin, później dla hospicjów. Dwa lata temu stworzyła na Facebooku „Bazarek na rzecz podopiecznych Hospicjów”. Inicjatywa okazała się olbrzymim sukcesem, z korzyścią dla podopiecznych wielu placówek w całym kraju. Poznaj sylwetkę Judyty Bork.

Statuetkę Judycie Bork wręczył Wojciech Szczurek, prezydent jej rodzinnej Gdyni. Odbierajac Nagrodę Publiczności, Judyta Bork zaapelowała o sprawę dla niej najważniejszą – poprawę stanu opieki hospicyjnej w naszym kraju.

- Dzięki temu, że tutaj stoję, więcej osób będzie wiedziało o tym, że w polskich hospicjach dzieje się bardzo źle – mówiła Judyta Bork. – Nie może być tak, że nasze dzieci, nasi seniorzy, osoby dorosłe nie mają możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb. Każdy Polak ma prawo godnie umrzeć.

Michał Woroch Osobowością Internetową

W tym roku po raz drugi przyznano też nagrodę w kategorii Osobowość Internetowa, którą otrzymał Michał Woroch – podróżnik, aktywista, grafik, designer, fotograf, montażysta. Absolwent grafiki projektowej na wydziale Grafiki i Komunikacji Wizualnej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Autor licznych projektów podróżniczych, m.in. do Mongolii (projekt „Ostatni Szamani Tajgi”), Indii, na Spitsbergen oraz do obu Ameryk (wyprawa „Wheelchairtrip South America 2016”, czyli podróż z Ziemi Ognistej aż do Kanału Panamskiego). Każda wyprawa jest dokumentowana pięknymi zdjęciami i filmami, które można oglądać w internecie. Poznaj sylwetkę Michała Worocha.

Statuetkę Michałowi Worochowi wręczyła Ewa Krupa, prezes Zarządu Fundacji Orange.

Janusz Skowron z Medalem „Gloria Artis”

Podczas finałowej Gali w Zamku Królewskim wręczono również Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, przyznawany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Medal otrzymał Janusz Skowron – niewidomy pianista jazzowy, kompozytor i aranżer, zaliczany do czołówki polskich muzyków jazzowych. Wyróżnienie wręczył Michał Góraś, dyrektor Biura Ministra. Muzyk podczas finału Konkursu dał próbkę swoich umiejętności.

O Konkursie „Człowiek bez barier”

Konkurs „Człowiek bez barier” został zainicjowany w 2003 roku z okazji Europejskiego Roku Osób Niepełnosprawnych przez magazyn „Integracja”. W 2006 r. Konkurs objęła honorowym patronatem Małżonka ówczesnego Prezydenta RP, Pani Maria Kaczyńska. W 2011 r. poszerzyliśmy formułę Konkursu o Nagrodę Publiczności, przyznawaną głosami Czytelników portalu Niepelnosprawni.pl i magazynu „Integracja”. W 2016 r. pojawiła się nowa kategoria – Osobowość Internetowa.

Gala Konkursu odbyła się w Zamku Królewskim w Warszawie. W 2017 r. honorowy patronat nad tym wydarzeniem, już po raz trzeci, objęła Małżonka Prezydenta RP, Pani Agata Kornhauser-Duda.

Celem Konkursu jest nagradzanie osób, których życie zawodowe i społeczne może stać się wzorem postępowania dla innych. Odnoszą oni sukcesy w biznesie, są także artystami, sportowcami lub liderami społeczności lokalnych. Konkurs pokazuje, że niepełnosprawność nie musi ograniczać ludzi, odbierać marzeń, kojarzyć się z biernością, nieszczęściem i wykluczeniem społecznym. Laureaci oraz finaliści inspirują i motywują do przełamywania barier w życiu.

W 15-letnią historię Konkursu wpisała się statuetka „Człowiek bez barier”. Twórcą pierwszych, wręczonych w 2003 r., był Andrzej Renes, artysta rzeźbiarz, autor m.in. statuetek telewizyjnego Wiktora i Nagrody Kisiela. Od kolejnych edycji Konkursu „Człowiek bez barier” wręczane są statuetki według projektu Anny Szafrańskiej.